Mirovanje prava i obaveza iz radnog odnosa

  14 Jun 2024 10:47

  Broj posjetilaca: 290

Piše: Jasmina Krcić

Kao jedno od prava zaposlenih iz radnog odnosa, Zakon o radu predviđa i mirovanje prava i obaveza. Naime, mirovanje prava i obaveza iz radnog odnosa predstavlja privremeno obustavljanje izvršavanja prava i obaveza iz radnog odnosa, ali bez prestanka radnog odnosa. To znači da zaposleni i poslodavac privremeno ne ostvaruju i ne izvršavaju svoje međusobne obaveze, ali radni odnos formalno i dalje traje. Takođe, za vrijeme trajanja perioda mirovanja poslodavac neće zaposlenom uplaćivati obavezno socijalno osiguranje.

Razlozi za mirovanje prava i obaveza koje predviđa Zakon o radu su sledeći:

1) upućivanja na rad u inostranstvo u okviru međunarodno-tehničke ili kulturno-prosvjetne saradnje, u diplomatska, konzularna i druga predstavništva, kao i na stručno usavršavanje ili obrazovanje, uz saglasnost poslodavca, takođe, pravo na mirovanje radnog odnosa ima i bračni drug zaposlenog koji je upućen na rad u inostranstvo;

2) izbora, odnosno imenovanja na državnu funkciju čije vršenje zahtijeva privremeni prestanak rada kod poslodavca, do isteka jednog mandata;

3) izdržavanja kazne zatvora, mjere bezbjednosti, vaspitne ili zaštitne mjere u trajanju do šest mjeseci, gdje zaposlenom počinju da miruju prava i obaveze od momenta početka izdržavanja, a ne od momenta izricanja kazne zatvora, odnosno mjere bezbjednosti, i

4) izbora na profesionalnu funkciju ovlašćenog sindikalnog predstavnika na nivou reprezentativnog granskog sindikata, odnosno reprezentativnog sindikata na nivou države, do isteka jednog mandata.

Što se tiče državnih funkcija čije vršenje zahtijeva privremeni prestanak rada kod poslodavca, u smislu zakona, podrazumijevaju se funkcije: Predsjednik Crne Gore; predsjednik Skupštine Crne Gore; predsjednik i članovi Vlade Crne Gore; poslanik; gradonačelnik Glavnog grada, odnosno Prijestonice i predsjednik opštine.

Da bi zaposleni ostvario ovo svoje pravo, koje mu garantuje zakon, potrebno je da podnese zahtjev poslodavcu, putem kojeg će ga upoznati sa postojanjem razloga za mirovanje prava i obaveza, nakon čega poslodavac donosi rješenje. Tokom perioda mirovanja, zaposleni ne ostavruje pravo na zaradu, ali je zaštićen od otkaza, osim ako nije drugačije regulisano zakonom ili kolektivnim ugovorom. Zaposleni zadržava pravo na povratak na radno mjesto po završetku perioda mirvanja, odnosno u roku od 15 dana od  dana prestanka razloga zbog kojeg je ustanovljeno mirovanje, na isto ili drugo radno mjesto koje odgovara njegovom nivou kvalifikacije obrazovanja, odnosno stručne kvalifikacije obrazovanja.
Ukoliko zapsleni ne ispoštuje obavezu vraćanja na radno mjesto u predviđenom roku, poslodavac mu može otkazati ugovor o radu.